Konkurs Ministra Środowiska “Lider Polskiej Ekologii” daje możliwość uhonorowania i promowania jednostek, które zasadę zrównoważonego rozwoju przyjęły za podstawę swej działalności. Zadaniem Konkursu jest także upowszechnianie pozytywnych wzorców i metod osiągania sukcesów gospodarczych dzięki działaniom na polu ochrony środowiska.

W latach 1996-2007 do Konkursu zgłoszono 1132 przedsięwzięć, których realizatorami są przedsiębiorstwa produkcyjne i usługowe, gminy oraz związki gmin we współpracy z jednostkami badawczo-rozwojowymi i uczelniami, a także społecznościami lokalnymi. Spośród nich wyłoniono 87 zdobywców tytułu “Lidera Polskiej Ekologii”.

Konkurs odbywa się w czterech kategoriach: przedsiębiorstwo, wyrób, jednostka samorządu terytorialnego oraz stowarzyszenia i fundacje. Taka formuła Konkursu pozwala na ukazanie działań “proekologicznych” realizowanych przez jednostki produkcyjne i usługowe, a także różnorodnych inicjatyw lokalnych służących ochronie środowiska.

Nad przebiegiem Konkursu czuwa powołana przez Ministra Środowiska Rada Programowa, do której desygnowani są przedstawiciele jednostek planujących, wdrażających, kontrolujących, koordynujących i promujących działania zmierzające do zrównoważonego rozwoju naszego kraju. Podstawowymi kryteriami oceny przedsięwzięć realizowanych przez jednostki ubiegające się o tytuł “Lidera Polskiej Ekologii” są wysoki efekt ekologiczny i efektywność ekonomiczna oraz efekt społeczny. Dodatkowo oceniane są zarządzanie środowiskiem, działania w zakresie edukacji ekologicznej, współpraca ze społeczeństwem, czy podnoszenie kwalifikacji pracowników z zakresu ochrony środowiska.

Przedsiębiorstwa ubiegające się o tytuł “Lider Polskiej Ekologii” muszą wykazać się działaniami zmierzającymi do systematycznego zmniejszania szkodliwego oddziaływania na środowisko, wdrażania czystych technologii, redukcji odpadów, oszczędności surowców i energii oraz działaniami na rzecz ochrony i powiększania zasobów przyrody, a także wspieraniem przedsięwzięć rolnośrodowiskowych.

Ich aktywność powinna wyróżniać innowacyjność, nowoczesność i oryginalność technologiczna i organizacyjna. Jednostki te powinny spełniać wymagania systemów jakości (ISO 14001, MAS, ISO 9001, GMP) i/lub uczestniczyć w programach zarządzania środowiskiem, np. “Odpowiedzialność i Troska” (Responsible Care), Czystsza Produkcja (Cleaner Production), Centra Zapobiegania Zanieczyszczeniom. Muszą także wykazać się odpowiedzialnością społeczną oraz współpracą ze społecznościami lokalnymi.

Nagroda przyznawana w tej kategorii promuje innowacyjne, przyjazne dla środowiska oraz ekonomicznie opłacalne technologie, produkty i urządzenia. Zgłaszane do Konkursu wyroby mogą być całkowicie nowym projektem technicznym lub technologicznym albo stanowić innowacyjne zastosowanie już istniejących rozwiązań. Winny służyć ochronie środowiska, a przede wszystkim ograniczać zużycie zasobów naturalnych oraz toksycznych środków chemicznych, zmniejszać emisję odpadów i zanieczyszczeń do środowiska. Powinny one być przez cały cykl życia materiało- i energooszczędne oraz gwarantować bezpieczną produkcję, eksploatację oraz unieszkodliwianie.

W tej kategorii tytuł “Lidera Polskiej Ekologii” otrzymują te gminy, związki gmin lub powiaty, których działalność w sposób zdecydowany wpływa na zrównoważony rozwój regionu. Zastosowane rozwiązania służące ochronie lub poprawie stanu środowiska, powinny charakteryzować się innowacyjnością technologiczną oraz nowoczesnością organizacyjną. Służąc ochronie zasobów naturalnych i zrównoważonej konsumpcji powinny poprawiać jakość życia obecnych i przyszłych mieszkańców tych terenów. Jednocześnie nagrodzone jednostki powinny prowadzić skuteczny dialog społeczny i zapewnić społeczeństwu dostęp do informacji o środowisku oraz edukacji ekologicznej. Powinny stanowić inspirujące przykłady do naśladowania kompetencji i odpowiedzialności w zakresie zrównoważonego rozwoju.

Kategoria stowarzyszenia i fundacje

Organizacje pozarządowe otrzymują tytuł „Lidera Polskiej Ekologii” za przedsięwzięcia będące przedmiotem statutowej działalności organizacji, służące ochronie środowiska i zrównoważonemu rozwojowi. Jednak nie mogą to być tylko same przedsięwzięcia z zakresu edukacji ekologicznej, szkoleń.

Do Konkursu Ministra Środowiska “Lider Polskiej Ekologii” zgłaszają się sami zainteresowani. Warunkiem przystąpienia do Konkursu jest złożenie poprawnie przygotowanego wniosku konkursowego oraz wyrażenie zgody na udostępnienie dokumentacji przedsięwzięcia i umożliwienie wizytacji w terenie.

Laureaci wybierani są w trakcie trzech etapów oceny – formalnej, merytorycznej i wizytacji. Konkurs rozstrzygany metodą porównawczą, jako najbardziej obiektywną formą wyłaniania najlepszych w dziedzinie ochrony środowiska polskich przedsiębiorstw, jednostek samorządowych, produktów i usług. Rada Programowa wyłania nominowanych, których ostatecznie akceptuje Minister Środowiska.

Główne kryteria oceny to uzyskany efekt ekologiczny i społeczny, efektywność ekonomiczną, wpływ na środowisko jako całość, ze szczególnym uwzględnieniem ponadregionalnego oddziaływania na środowisko oraz innowacyjność, nowoczesność i  oryginalność zastosowanych rozwiązań. Szczególne znaczenie maja projekty innowacyjne o charakterze demonstracyjnym, które mogą zostać powielone w innych jednostkach. Pod uwagę brany jest także sposób finansowania przedsięwzięcia.

Tytuł “Lidera Polskiej Ekologii” ma charakter honorowy. Nagrodzeni otrzymują dyplom oraz statuetkę, a także mają prawo używać w materiałach firmowych i reklamowych tytułu “Lider Polskiej Ekologii - .... roku“.

Przedsiębiorstwom zdobycie tytułu „Lider Polskiej Ekologii” umożliwia udział w eliminacjach do Europejskiej Nagrody „Biznes dla środowiska” (European Business Awards for the Environment).

Patronat medialny:

     Inicjatorką Konkursu oraz autorką hasła ”Lider Polskiej Ekologii” jest Pani Jolanta Matiakowska-Karmańska, dziennikarka, członek Klubu Publicystów Ochrony Środowiska “EKOS” przy Stowarzyszeniu Dziennikarzy Polskich. Pani Jolanta Matiakowska jest członkiem Rady Programowej Konkursu.

Dodatkowe informacje o Konkursie można uzyskać:

Sekretariat Konkursu “Lider Polskiej Ekologii”
Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych
ul. Kossutha 6, 40-833 Katowice
tel.: (32) 254-60-31 wew. 136, 280; fax: (32) 254-17-17
e-mail: lider@ietu.katowice.pl

Departament Edukacji i Promocji Zrównoważonego Rozwoju
Ministerstwo Środowiska
ul. Wawelska 52/54, 00-922 Warszawa
tel.: (22) 579-24-71; fax: (22)579-24-73
e-mail: deipzr@mos.gov.pl

Webmaster	Strona główna IETU
Ostatnia modyfikacja: 04-09-2008 r.